22 февраль-Бөтендөнья талпан вирусы белән көрәш көне
Бу дата 2013 елда Бөтендөнья энцефалит җәмгыяте тарафыннан кешеләргә авыруның куркынычлыгын искә төшерү һәм яңа очракларны булдырмау өчен булдырылган.
Вируслы талпан энцефалиты (КВЭ) кискен инфекцион вируслы авыру, башлыча үзәк нерв системасын зарарландыра Авыруны китереп чыгаручы кешегә вирус талпанның авыртуны баса торган селәгәе белән бергә беренче минутларда йога. Авыру таралу өлкәсе Европа, Төньяк-Көнчыгыш һәм Үзәк Азия илләрен, шулай ук Россия Федерациясенең күпчелек өлешен үз эченә ала. Үзәк, Төньяк-Көнбатыш, Урал, Ерак Көнчыгыш, Себер һәм Идел буе федераль округлары билгеләнә. Эндемик территорияләр Россиянең 49 төбәгендә урнашкан.
Талпан активлыгы сезоны гадәттә яз көне, температура +5°C һәм аннан да югарырак күтәрелгәч башлана һәм җәй ахырына яки көз башына кадәр дәвам итә. Кайбер төбәкләрдә талпан активлыгы, әгәр һава торышы аларга исән калырга мөмкинлек бирә икән, ел дәвамында дәвам итә ала. Аеруча актив талпаннар уртача һәм дымлы климат шартларында, урманнарда, басуларда, паркларда һәм бакчаларда булырга мөмкин. Авыру куркынычын киметү өчен ел әйләнәсе талпан вирусына каршы вакцинация үткәрелә. вакцинация курсы тәмамланган һәм 1 (яки аннан да күбрәк) ревакцинация алган кеше прививка ясалган дип санала. Россиядә ел саен энцефалиттан 3 миллионнан артык кеше прививка ясата. Шулай итеп, узган 2023 елда талпан энцефалиты белән авыручылар саны 2015 елдан бирле уртача күпьеллык күрсәткечтән артмаган.
Талпан вирусына каршы специфик булмаган профилактика үз эченә кешеләрне талпаннар һөҗүменнән шәхси яклау өчен билгеләнгән чаралар белән зарарлануның югары куркынычлы территорияләрен эшкәртүне, шулай ук кешене кием эшкәртү өчен химик чаралар кулланып саклауны һәм талпаннар яшәгән урыннарда үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен үтәүне ала. Роспотребнадзорның дезинфектология институты хезмәткәрләре беренче тапкыр берничә табигый матдәнең нәтиҗәлелеген өйрәнәләр һәм исбатлыйлар, алар нигезендә талпаннарга карата югары үзлекләргә ия булган тукыма материаллары алу технологиясе эшләнә. Моннан тыш, белгечләр ел саен талпаннар һөҗүменнән шәхси яклау өчен билгеләнгән чаралар белән эшкәртү буенча белем базасын яңарталар, актив матдәләрнең агулылыгын җентекләп өйрәнәләр.
Роспотребнадзор искәртә, талпан энцефалиты белән авыруның беренче билгеләрен тану һәм инфекциягә шик булган очракта медицина ярдәме сорап мөрәҗәгать итү мөһим.