Татарстан Республикасы буенча Росреестр идарәсендә җир кишәрлекләреннән файдаланмау билгеләре буенча кайнар линия узды.Сезнең игътибарыгызга еш бирелә торган сораулар һәм аларга җаваплар тәкъдим итәбез.
Әлмәттә урнашкан бакча җир кишәрлеге мирас итеп алынган. Соңгы 3 ел дәвамында файдаланылмаган. Үз җиребезгә хокукыбызны саклап калу өчен, безгә нинди гамәлләр кылырга кирәк?
- 2025 елның 1 мартыннан үз көченә кергән 2024 елның 8 августындагы 307-ФЗ номерлы Федераль закон нигезендә торак пунктлар җирләре составындагы җир кишәрлекләре, шулай ук бакча һәм яшелчә җир кишәрлекләре (коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәтләре кишәрлекләрен дә кертеп) өчен өч еллык үзләштерү срогы билгеләнгән.
2025 елның 1 мартыннан соң сатып алынган кишәрлекләр өчен үзләштерү вакыты милек хокукын теркәгән вакыттан исәпләнә.
2025 елның 1 мартына кадәр сатып алынган кишәрлекләр өчен үзләштерү вакыты 2025 елның 1 мартыннан исәпләнә.
Җир кишәрлеген файдалану өчен яраклы хәлгә китерү чараларының берсен үткәрергә кирәк. Алар арасында рельефны тигезләү, ваклау, киптерү, туфракны тыгызлау, чүп үләннәрдән чистарту һәм башкаларны аерып карарга мөмкин.
Минем җир кишәрлегендә янган йорт бар. Бу җир законнарын бозумы?
- Россия Федерациясе Хөкүмәтенең 2025 елның 31 маендагы 826 нчы номерлы карары нигезендә, әгәр җир кишәрлегендә бина яисә корылма төзелгән булса, аларны тиешле хәлдә тотарга, түбә, стена җимерелүгә, тәрәзәләр яисә тәрәзә пыялалары төшүгә юл куймаска кирәк. Әгәр мондый җимерелүләр була икән, милекче инспектор тарафыннан кишәрлекнең торышы теркәлгәннән соң бер ел эчендә биналарны яки корылмаларны торгызуга керешергә тиеш. Югыйсә бу шулай ук җир кишәрлегеннән файдаланмау турында сөйли. Шулай итеп, ярым җимерек йортның булуы бу очракта җир кишәрлегеннән файдаланмау билгесе булып торачак.
Минем милектә шәхси торак төзелеше өчен җир кишәрлеге бар, анда яшәү өчен яраксыз иске йорт тора. Хәзерге вакытта хокук бозу билгеләре бармы, миннән җир кишәрлеген тартып ала алалармы?
- шәхси торак төзелешенең сезнең кишәрлектә иске йорт булу турыдан-туры хокук бозу булып саналмый, ул хәзер үк тартып алуга китерә. Әгәр дә җир кишәрлегенең озак вакыт дәвамында торак төзелеше яки торак йортны эксплуатацияләү өчен файдаланылмавы исбатланса, тартып алу куркынычы озак вакытлы перспективада бар.
Беренче чиратта, кишәрлек мәйданының 50% тан артыграгына чүп-чар яисә калдыклар белән пычрануга, шулай ук булган күчемсез милек объектларының, корылмаларның җимерелүенә (түбәләрнең, диварларның, тәрәзәләрнең җимерелүенә) юл куярга ярамый.
Җир кишәрлегенең чүпләнүенә йә күчемсез милек объектларының җимерелүенә бәйле рәвештә хокук бозу аңа хокук рәсмиләштерелгәннән соң кимендә 3 ел узгач ачыкланырга мөмкин. Әгәр кишәрлек 2025 елның 1 мартына кадәр сатып алынган булса, 2028 елның 1 мартына.
Җир кишәрлегенә хокукны рәсмиләштергәннән соң 7 ел эчендә шәхси торак йорт төзергә һәм рәсмиләштерергә кирәк. Төзелгән һәм рәсмиләштерелгән шәхси торак йорт булмау сәбәпле, хокук бозу кишәрлеккә хокук рәсмиләштерелгәннән соң кимендә 10 ел узгач ачыкланырга мөмкин.
Хокук бозулар ничек ачыкланачак?
- Җир кишәрлекләреннән файдалануга бәйле хокук бозуларны Росреестр һәм җирле үзидарәнең вәкаләтле органнары ачыклый.
Контроль (күзәтчелек) кысаларында хокук ияләренә мәҗбүри таләпне бозуга юл куймау турында кисәтүләр җибәреләчәк.
Әгәр кишәрлектә чүп-чар һәм чүп-чар күп булса, инспектор моны билгеләп үтә һәм хокук бозулар килеп чыгу куркынычы турында кисәтү юллый. Анда кишәрлекне билгеле бер вакыт дәвамында чистартырга киңәш ителә. Әгәр моны эшләмәсәң, хокук бозу теркәләчәк.
Хокук бозу ачыкланган очракта милекчегә аны бетерү турында күрсәтмә бирелә, анда чаралар күрү срогы күрсәтелә. Кагыйдә буларак, бу ярты ел. Аннары күрсәтмәнең үтәлешен тикшерү үткәрелә.
Әгәр яңадан хокук бозулар бетерелмәгәнлеге ачыкланса, административ хокук бозу турында эш кузгатыла һәм милекчене җаваплылыкка тарту мәсьәләсе карала. Шулай ук хокук бозучы адресына хокук бозуны бетерү турында яңа күрсәтмә җибәрелә.