Роспотребнадзор гади сәламәтлек кагыйдәләрен аңлата

2024 елның 26 феврале, дүшәмбе

Дөнья һәм үз үзең белән сәламәт мөнәсәбәтләр балачактан ук төзелә.

Сабый чактан алып баланың яшүсмер яшенә кадәр бу ата-аналарның җаваплылыгы. Сәламәт яшәү рәвеше иртәнге күнегүләр генәмтүгел, ә беренче чиратта үз-үзеңә, үзеңнең физиологик, эмоциональ һәм психологик сәламәтлегеңә экологик мөнәсәбәт.

Мәктәпкәчә яшьтәге балалар өчен сәламәт яшәү рәвеше

Балада сәламәт яшәү рәвеше тәрбияләү өчен, ата-аналар үзләре сәламәт яшәү рәвеше кагыйдәләрен үтәргә тиеш. Әгәр дә бала бу сезнең өчен буш сүзләр түгеллеген аңласа, ул әйтелгәннәрне кабул итәчәк һәм тормышка кулланачак.

Мәктәпкәчә яшьтә безнең организм өчен йокы, туклану, гигиена һәм актив яшәү рәвеше, шулай ук көн тәртибе аеруча мөһим. 

Мәктәп укучыларында сәламәт яшәү рәвеше формалаштыру

Сәламәт яшәү-сәламәт тормышны, димәк бәхетле тормышны, тәэмин итүнең иң яхшы ысул.  Шуңа күрә баланың, бигрәк тә укучының, сәламәт яшәү рәвешен формалаштыру-тәрбия максатларының берсе.

Һәркем авырмаска, туган көннәрен  һәм сәяхәтләрен калдырмаска тели.

Ләкин сәламәтлекне, җитәрлек булса да, һәрвакыт акча белән сатып алып булмый. Сәламәт яшәү рәвеше-һәр баланың һәм яшүсмернең иминлеге һәм уңышлы укуының нигезе.

Мәктәп укучысының сәламәт яшәү рәвеше кагыйдәләре

- Балансланган һәм тәмле ризык.

- Спорт дәресләре һәм хәрәкәтле уеннар.

- Чыныктыру

- Көн тәртибе, активлык һәм йокы балансы.

- Гигиена нормаларын үтәү.

- Начар гадәтләрдән баш тарту.

- Йокы режимы

Йокы режимын баланың ихтыяҗларына һәм гадәтләренә карап аерым сайларга кирәк.

— 6 яшькә кадәр балалар организмы өчен норма-12 сәгать йокы, шул исәптән көндез 1,5 сәгать йокы.

 7 яшьлекләр өчен 10-11 сәгать, шулай ук көндезге 1 сәгать йокыны да кертеп.

Төштән соң йоклау-баланың көн тәртибенең бик мөһим өлеше. Дөрес йокы графигы булганда, көндезге ял гиперактивлык һәм артык дулкынлану булмауга ярдәм итә.

Балалар өчен дөрес туклану

Мәктәпкәчә яшьтәге балага дүрт тапкыр ашарга киңәш ителә. Көнгә өч тапкыр кайнар ризык ашарга кирәк. Баланслы меню бик мөһим, ләкин ризыкка караш та ким түгел. Балага шуны аңлатырга кирәк: ризык — ул көч бирә, безне тукландыра, сәламәтлегебезне нык итә, ә кәефебезне яхшы итә. Ләкин иң мөһиме-баланы ашарга һәм барысын да ашап бетерергә мәҗбүр итмәү.

Бала диетасын төзү буенча күрсәтмәләр:

 Рационның яртысы крахмал булмаган яшелчәләрдән (помидор, кыяр, кишер, кәбестә, брокколи, шпинат, борычлы культуралар һ.б.) торырга тиеш.

 Рационның дүрттән бер өлеше крахмаллы ризыклардан (тулы бөртекле икмәк, бәрәңге, кукуруз, борыч, боткалар, дөге һ.б.) торырга тиеш.

- Диетаның калган өлеше- майлы булмаган ит (тавык, күркә яки майсыз сыер ите) һәм балык.

Менюга җимеш һәм майлылыгы түбән булган сөт өстәгез.

Сәламәт яшәү рәвеше һәм спорт

Һәр бала өчен төп үрнәк һәм кызыксындыручы — ата-аналар, шуңа күрә актив яшәү рәвешен нәкъ менә алар күрсәтергә тиеш.

Мәсәлән, җәй көне велосипедта йөрү, самокатларда шуу, роликларда йөрү, футбол, волейбол, баскетбол уеннары оештырырга мөмкин. Шулай ук бассейнга, иртәнге йөгерешкә, походларга бергә йөрегез. Кыш көне чанада, тимераякта, чаңгыда шуыгыз. Бу баланы тәрбияләү һәм үстерү өчен яхшы ысул гына түгел, ә гаиләне берләштерү өчен искиткеч мөмкинлек.

Түгәрәкләр һәм секцияләр

Балалар һәм яшүсмерләр көненә ким дигәндә бер сәгать физик күнегүләр ясарга тиеш. Әлбәттә, бу баланың спорт бүлегенә көн саен йөрергә тиешлеген аңлатмый, аның белән җәяү яки велосипедта йөрергә, теләсә нинди хәрәкәтле уеннар уйнарга да мөмкин

Балаларда сәламәт яшәү рәвешен формалаштыру буенча ата-аналар өчен белешмәлек

1. Үзегездән башлагыз, бала өчен үрнәк булыгыз.

2. Балагызның үзенчәлекләрен һәм характерын исәпкә алыгыз.

3.  Барысын да бергәләп сөйләшегез.

4. Тыю куймагыз. Тыелган темалар турында ачыктан-ачык сөйләшегез.

5. Барысын да рәхәтләнеп эшләгез, сезнең балагыз бәхетле булачак.

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International