Автомототранспорт чараларына һәм аларның состав өлешләренә техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау буенча хезмәтләр күрсәткәндә кулланучы белән башкаручы арасында барлыкка килә торган мөнәсәбәтләр түбәндәге РФ законнары белән җайга салынды::
- РФ Гражданлык кодексы;
- «Кулланучылар хокукларын яклау турында» 1992 елның 7 февралендәге 2300-1 номерлы РФ Законы (алга таба-2300-1 номерлы Закон);
- Автомототранспорт чараларына техник хезмәт күрсәтү һәм ремонтлау буенча РФ Хөкүмәтенең 2001 елның 11 апрелендәге 290 номерлы карары белән расланган хезмәтләр күрсәтү (эшләр башкару) кагыйдәләре (алга таба-кагыйдәләр).
Кагыйдәләр 2300-1 номерлы Закон нигезендә эшләнгән һәм аларның состав өлешләрендәге автотранспорт чараларына техник хезмәт күрсәткәндә кулланучы белән башкаручы арасында барлыкка килә торган мөнәсәбәтләрне җайга сала.
Башкаручы (автосервис) - оештыру-хокукый формасына бәйсез рәвештә кулланучыларга техник хезмәт күрсәтү һәм ремонт буенча хезмәтләр күрсәтүче (эшләр башкаручы) оешма, шулай ук шәхси эшмәкәр
Автосервис (алга таба – башкаручы) килешү төзегәнче кулланучыга күрсәтелә торган хезмәтләр (башкарыла торган эшләр) турында аларны дөрес сайлап алу мөмкинлеген тәэмин итә торган кирәкле дөрес мәгълүмат бирергә тиеш.
Хезмәтләр күрсәтү (эшләр башкару) алдан гариза буенча да, аннан башка да башкарылырга мөмкин.
Хезмәт күрсәтүгә (эшне башкаруга) гариза кулланучы тарафыннан язма рәвештә, шулай ук телдән (телефон аша) бирелергә мөмкин. Гариза нигезендә башкаручы кулланучыга хезмәт күрсәтү (эш башкару) өчен аның килү һәм автомототранспорт чарасы бирелү датасын һәм вакытын билгели.
Әгәр кулланучы билгеле сәбәпләр аркасында билгеләнгән вакытта эшләр уздырыла торган урынга килмәгән булса, аңа хезмәт күрсәтү гомуми чират тәртибендә башкарыла.
Кулланучы катнашында башкарыла торган шартнамә (шиннарга һава тутыру, диагностика эшләре, кайбер техник хезмәт күрсәтү һәм ремонт эшләре, юу һәм башкалар) квитанция, жетон, талон, касса чегы һ. б. бирү юлы белән рәсмиләштерелергә мөмкин.
Әгәр кулланучы башкаручыга хезмәт күрсәтү (эшләр башкару) өчен автомототранспорт чарасын калдырса, башкаручы шартнамә белән бер үк вакытта кабул итү-тапшыру акты төзергә тиеш, анда автомототранспорт чарасының комплектлылыгы һәм тышкы яктан күренеп торган бозыклыклар һәм кимчелекләр, кулланучының запас частьләр һәм материаллар бирүе турында аларның төгәл исемен, тасвирламасын һәм бәясен күрсәтеп белешмәләр күрсәтелә.
Кабул итү-тапшыру акты башкаручының җаваплы заты һәм кулланучы тарафыннан имзалана һәм башкаручы мөһере белән таныклана.
Шартнамәнең һәм кабул итү-тапшыру актының нөсхәләре кулланучыга бирелә.
Килешү югалган очракта кулланучы бу хакта башкаручыга хәбәр итәргә тиеш. Бу очракта автомототранспорт чарасы кулланучыга аның паспортын яисә шәхесен таныклаучы башка документын күрсәтеп язма гаризасы нигезендә бирелә.
Кулланучының өстәмә хезмәтләр күрсәтү (өстәмә эшләр башкару) турындагы үтенече шартнамә белән рәсмиләштерелергә тиеш.
Кулланучы, башкаручының эшчәнлегенә тыкшынмыйча, теләсә кайсы вакытта хезмәт күрсәтү (эшләр башкару) барышын һәм сыйфатын тикшерергә хокуклы. Башкаручы, эшнең технологик режимын, куркынычсызлык техникасы, янгын куркынычсызлыгы һәм җитештерү санитариясе кагыйдәләрен үтәүне исәпкә алып, кулланучының җитештерү биналарында булу мөмкинлеген тәэмин итәргә тиеш.
Автомототранспорт чарасы кулланучыга яисә аның вәкиленә кабул итү – тапшыру акты һәм шартнамә (квитанция һ.б.), паспорт яисә шәхесне таныклаучы башка документ, ә кулланучы вәкиленә шулай ук билгеләнгән тәртиптә рәсмиләштерелгән ышанычнамә күрсәтелгәндә күрсәтелгән хезмәт өчен (башкарылган эш өчен) тулысынча түләгәннән соң бирелә.
Автомототранспорт чарасын кулланучыга бирү күрсәтелгән хезмәтнең (башкарылган эшнең) тулылыгын һәм сыйфатын, автомототранспорт чарасының товар төренең комплектлылыгын һәм сакланышын башкаручы тикшереп торганнан соң башкарыла.
Кулланучы килешүдә каралган тәртиптә һәм срокларда башкаручы катнашында автомототранспорт чарасының комплектлылыгын һәм техник торышын, шулай ук күрсәтелгән хезмәтнең (башкарылган эшнең) күләмен һәм сыйфатын, ремонтланган узелларның һәм агрегатларның төзеклеген тикшерергә һәм күрсәтелгән хезмәтне (башкарылган эшне) кабул итәргә тиеш. Шартнамәдән күрсәтелгән хезмәтнең (башкарылган эшнең) нәтиҗәсен начарайта торган чигенүләр, состав өлешләренең алмаштырылуы, автомототранспорт чарасының комплектсызлыгы һәм башка кимчелекләр ачыкланганда, кулланучы бу хакта кичекмәстән башкаручыга әйтергә тиеш. Күрсәтелгән кимчелекләр кабул итү-тапшыру актында яисә кабул итүне таныклаучы башка документта тасвирланырга тиеш, ул башкаручының җаваплы заты һәм кулланучы тарафыннан имзалана.
Әгәр күрсәтелгән хезмәттә (эштә) кимчелекләр табылса!
Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, заказны кабул иткәндә җитешсезлекләр тапкан кулланучы, әгәр кабул итү-тапшыру актында яисә кабул итүне таныклаучы башка документта әлеге җитешсезлекләр турында әйтелгән булса йә аларны бетерү буенча таләпләр кую мөмкинлеге булса, аларга сылтама ясарга хокуклы.
Әгәр килешүдә башкасы каралмаган булса, заказны тикшермичә кабул иткән Кулланучы кабул итүнең гадәти ысулы вакытында ачыкланырга мөмкин булган җитешсезлекләргә сылтама ясау хокукыннан мәхрүм ителә (ачыктан-ачык кимчелекләр).
Заказны кабул иткәннән соң аны үтәүнең шартнамәгә туры килмәвен яисә кабул итүнең гадәти ысулы вакытында ачыклана алмаган башка кимчелекләрне (яшерен кимчелекләрне) ачыклаган кулланучы, шул исәптән башкаручы тарафыннан юри яшерелгәннәрен дә, аларны ачыклагач, бу хакта башкаручыга тиешле вакытта хәбәр итәргә тиеш.
Шартнамәне үтәгәннән яисә кулланучы аны үтәүдән баш тартканнан соң, башкаручы кулланучыга автомототранспорт чарасына яңа билгеләнгән номер агрегатларына белешмә-счетлар бирергә, кулланучыга ул түләгән запас частьләрнең һәм материалларның тотылуы турында хисап тапшырырга һәм аларның калган өлешләрен кире кайтарырга йә кулланучы ризалыгы белән хезмәт күрсәтү (эш) бәясен башкаручының файдаланылмаган запас агрегатлары бәясен исәпкә алып киметергә, запас частьләр һәм материаллар, шулай ук алмаштырылган (төзек булмаган) детальләрне кире кайтарырга тиеш.
Кулланучыдан кабул ителгән автомототранспорт чарасы (запас частьләр һәм материаллар) тулысынча яисә өлешчә югалган (зарарланган) очракта, башкаручы бу хакта кулланучыга хәбәр итәргә һәм 3 көн эчендә шундый ук сыйфатлы автомототранспорт чарасын (запас частьләр һәм материаллар) кулланучы милкенә түләүсез тапшырырга йә югалган (зарарланган) автомототранспорт чарасы бәясен ике тапкыр капларга тиеш.
Күрсәтелгән хезмәттә (эштә) кимчелекләр ачыкланганда кулланучы нинди таләпләр куярга хокуклы?
Күрсәтелгән хезмәтнең (башкарылган эшнең) кимчелекләре ачыкланган очракта, кулланучы үз теләге белән башкаручыдан таләп итәргә хокуклы:
җитешсезлекләрне түләүсез бетерү;
эш өчен билгеләнгән бәянең тиешенчә киметүе;
эшне түләүсез кабат башкару;
җитешсезлекләрне төзәтү буенча тотылган чыгымнарны үз көчләре белән яисә өченче затлар тарафыннан каплау.
Кулланучы белән башкаручы арасында күрсәтелгән хезмәтнең (башкарылган эшнең) җитешсезлекләре яисә аларның сәбәпләре буенча каршылыклар килеп чыкканда, башкаручы үз инициативасы яисә кулланучы таләбе буенча экспертизага автомототранспорт чарасын җибәрергә һәм аны үткәрү өчен түләргә тиеш.
Әгәр экспертиза үтәүченең шартнамә шартларын яисә үтәүченең гамәлләре белән ачыкланган кимчелекләр арасында сәбәп бәйләнеше бозылмавын ачыкласа, экспертиза чыгымнарын ул инициативасы (таләбе) буенча үткәрелгән як, ә экспертиза якларның килешүе буенча билгеләнгән очракта – башкаручы һәм кулланучы тигез тота.
Күрсәтелгән хезмәтнең (башкарылган эшнең) кимчелекләренә бәйле таләпләр күрсәтелгән хезмәтне (башкарылган эшне) кабул иткәндә, хезмәт күрсәтү (эшне башкару) барышында йә, күрсәтелгән хезмәтне (башкарылган эшне) кабул иткәндә кимчелекләрне ачыклау мөмкин булмаса, гарантия срогы дәвамында, ә ул булмаса, күрсәтелгән хезмәтне (башкарылган эшне) кабул иткән көннән алып 2 ел эчендә тиешле срокта куелырга мөмкин.
Хезмәт күрсәтү (эшләр башкару) сроклары бозылса, нишләргә?
Әгәр башкаручы хезмәтләр күрсәтү (эшләр башкару) срокларын бозса, хезмәтләр күрсәтүне (эшләр башкаруны) башлау һәм (яисә) тәмамлау срокларын һәм (яисә) хезмәтләр күрсәтүнең (эшләр башкаруның) аралык срокларын яисә хезмәтләр күрсәтү (эшләр башкару) вакытында аның вакытында үтәлмәячәге ачык булса, кулланучы үз теләге белән:
башкаручыга яңа срок билгеләргә;
хезмәт күрсәтүне (эшне башкаруны) өченче затларга тиешле бәягә йөкләргә яисә аны үз көчләре белән башкарырга һәм тотылган чыгымнарны башкаручыдан каплауны таләп итәргә;
хезмәт күрсәткән (эш башкарган)өчен бәяне киметүне таләп итәргә;
килешүне үтәүдән баш тартырга.
Хезмәт күрсәтүнең (эшне башкаруның) билгеләнгән сроклары яисә кулланучы билгеләгән яңа сроклар бозылган очракта, башкаручы кулланучыга срогы чыккан һәр көн (сәгать, әгәр сроклар сәгатьләрдә билгеләнгән булса) өчен хезмәт күрсәтү (эш башкару) бәясенең 3 проценты күләмендә неустойка (пеня) түли, ә хезмәт күрсәтү (эшне башкару) бәясе шартнамәдә билгеләнмәгән булса, хезмәт күрсәтүнең (эшнең) гомуми бәясеннән. Шартнамәдә тотрыксызлыкның (пеняларның) зуррак күләме билгеләнергә мөмкин.
Заказ билгеләнгән срокларда үтәлмәгәндә, неустойканы түләүдән, зыянны каплаудан тыш, Килешүдә каралган очракта кулланучыга ашыгычлык өчен өстәмә тулы күләмдә кайтарылырга тиеш.
Кулланучылар хокукларын яклау өлкәсендә җентекле консультация һәм хокукый ярдәм алу өчен, шул исәптән Кулланучылар хокукларын судка кадәр яисә судта яклау өлешендә, шулай ук Роспотребнадзор органнарына һәм хакимиятнең башка органнарына шикаять бирү өлешендә, Роспотребнадзорның Татарстан Республикасы буенча идарәсенең Алабуга территориаль бүлегенә түбәндәге адрес буенча мөрәҗәгать итәргә мөмкин: .Алабуга шәһ., Б. Покровская ур., 2 й., тел.+785557 7-53-33