Татарстанның Росреестры һәм Роскадастры бакча җирләренә кадәр газны ничек бушлай үткәрергә икәнен аңлаттылар
Исегезгә төшерәбез, Россиядә, димәк, Татарстанда да бакчачылык ширкәтләрен бушлай газлаштыру буенча дәүләт программасын гамәлгә ашыруга керештеләр.
Безнең республикада социаль догазификация шартларына 196 бакча ширкәтендә 16,5 мең йорт керә.
Бүген без студиягә экспертлар чакырдык, алар әлеге социаль программада катнашу процедурасын ачыкларга ярдәм итәчәк. Бу Татарстан Росреестры вәкиле - Алсу Сафина һәм Татарстан Республикасы буенча Роскадастр вәкиле - Яна Галләмова.
- Агымдагы елның февралендә Федераль Җыенга юлламасында дәүләт башлыгы бакча ширкәтләрен социаль газлаштыру программасына кертү кирәклеге турында белдерде. Коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәте барысы да бу программада катнаша аламы. Алсу Шамилевна, коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәтен әлеге программага кертелү шартлары турында сөйләп бирегез?
Алсу Сафина
- Әлегә сүз торак пунктларда торак йортлар урнашкан бакча җир кишәрлекләре чикләренә кадәр бушлай газ үткәрү турында бара. Шул ук вакытта торак пункт газлаштырылган булырга яисә газлаштыру программасы агымдагы елда газ челтәрләрен коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәте чикләренә кадәр төзүне күздә тота. Коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәте догазификациясе план-графиклары субъектларның хакимият органнары тарафыннан раслана. Чираттагы мөһим шарт - торак йортка хокук теркәлгән булырга тиеш. Газны бушлай торак йортлар урнашкан бакча җир кишәрлекләре чикләренә кадәр алып баруларына игътибар итәм. Торак йортларның үзләренә кадәр - йорт милекчесе.
- Газ китереү бәясе йөз мең сумнан артык булырга, хәтта җир кишәрлеге чикләренә кадәр дә газ торбасы ясау - гражданнар өчен яхшы ярдәм булуын исәпкә алып... Сез программада катнашу өчен мөһим шартларның берсе хокукны теркәү булуын әйттегез. Монда гражданнарның игътибарын нәрсәгә юнәлдерергә мөмкин?
Алсу Сафина
Чыннан да, беренче чиратта милекчегә торак йортка милек хокукын теркәргә кирәк, әгәр ул моны эшләмәгән булса. Бердәм дәүләт күчемсез милек реестрында күчемсез милек объектларына хокуклар турындагы белешмәләрнең булу/булмавы турында мәгълүматны Росреестрда белергә мөмкин.
- Торак йортка милек хокукын теркәү өчен нинди документлар кирәк?
Алсу Сафина
- Дәүләт кадастр исәбенә алуы һәм (яисә) хокукларны дәүләт теркәвенә алу турында гариза.
Техник план.
- Җир кишәрлегенә хокукый документ.
- Дәүләт пошлинасын түләү турындагы квитанция.
- Алсу Шамилевна, югарыда сез әйткәнчә, йортка хокукларның теркәлүе мөһим. Ә җир кишәрлеген теркәү кирәкме?
Алсу Сафина
- Бакчачының җир кишәрлегенә хокукы булмаса, ул 2031 елның 1 мартына кадәр аны, 2001 елның 25 октябрендәге 137-ФЗ номерлы Законның 3 статьясындагы 2.7 пунктында каралган очракта, үз милкенә сату үткәрмичә сатып алырга мөмкин. Бу очракны аңлатырга.
Яна Сергеевна, әгәр кишәрлектә бакча йорты урнашкан булса? Газны бушлай кертә алмаячаклармы инде?
- Игътибар итәргә кирәк, әгәр кишәрлектә "торак булмаган" бакча йорты урнашкан булса, аны торак йортка күчерергә кирәк (РФ Хөкүмәтенең 2006 елның 28 гыйнварындагы 47 номерлы карары нигезендә). Бакча йортын "торак булмаган" статусыннан "торак" статусына күчерү әлеге объектның даими яшәү һәм теркәлү өчен яраклы булуын раслау өчен кирәк. Йорт барлык төзелеш нормаларына туры килергә тиеш һәм анда ел әйләнәсе яшәү өчен барлык шартлар да булырга тиеш. Шул ук вакытта аны "торак" ка күчерү түбәндәге очракларда килеп чыкмавына игътибар итәргә кирәк:
- кулга алу, залог һәм башка чикләүләр рәвешендә авырлыклар булганда;
- Әгәр дә бина ипотекада булса.
Бу ким дигәндә.
Әгәр югарыда санап үтелгән чикләүләр булмаса, сез инде хәзер үк йортны күчерү белән шөгыльләнә башларга кирәкме икәнлеген аңлый аласыз, таләпләре белән танышкач, эксперт, урынга чыккач, өйнең аларга туры килүен бәяли.
Нинди таләпләр бу, тәфсилләбрәк мөмкинме?
Әйе, бүген гражданнар үзләренең бакча йортларын ел әйләнәсендә яшәргә мөмкин булырлык итеп төзекләндерә торган сирәк күренеш түгел. Шул ук вакытта документларда барысы да башкача. Шулай итеп, экспертны чакыру һәм аның чыгуы өчен түләр алдыннан, сез мөстәкыйль рәвештә беренче карашка, әйтик, күренә торган критерийларны бәяли аласыз:
- Инженерлык челтәрләре һәм коммуникацияләр (җылыту, газлаштыру, суүткәргеч) бармы, алар уңайлы урнашкан һәм эксплуатацияләгәндә йортта яшәүчеләрне җәрәхәтли алмаячак;
Алып баручы конструкцияләрнең нинди халәте (җимерелү куркынычы булмаска тиеш);
- стеналар җылытылырга һәм, климат районына карап, 2,5-2,7 м дан артык биеклеккә ия булырга тиеш;
- Идән дәрәҗәсе җирнең планлаштырылганнан түбәнрәк булган торак урыннар булырга тиеш түгел;
- җыештыру, ванна (юыну) һәм бүлмәләр өстендәге кухня булмау;
- бүлмәләрдә һәм кухняда турыдан-туры табигый яктырту;
- бинага су эләгүдән саклау (явым-төшемнәр, грунт сулары);
- санузел һәм гамәлдәге вентиляция системасы булу;
- бина янында фундамент булырга тиеш.
- Әгәр дә эксперт уңай нәтиҗә әзерләсә, алга таба нишләргә?
Өйнең барлык кирәкле таләпләргә туры килүе турындагы ахыргы карарны коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәте урнашкан урын буенча башкарма комитет кабул итә. Экспертның әзерлекле нәтиҗәсе белән нәкъ менә шунда мөрәҗәгать итәргә кирәк. Әгәр башкарма комитет уңай карар кабул итә икән, ул мөстәкыйль рәвештә документларны Росреестрга бирә, ул үз чиратында сезнең йортның урынын үзгәртә.
- Димәк, шул мизгелдән бердәм дәүләт күчемсез милек реестры өземтәсендә барысы да өйгә газ үткәрү өчен ничек кирәк бар?
Эш кечкенәдән кала. Билгеләнештәге үзгәрешләрдән тыш, исемен дә үзгәртергә кирәк. "Бакча йорты" урынына "торак йорт" булырга тиеш. Моның өчен техник план әзерләүче кадастр инженерын чакырырга кирәк. Аны шулай ук Росреестрга бирәсез, КФҮ офислары аша, Роскадастрның күчмә хезмәтләре аша була, бу шактый уңайлырак.
Росреестр исемен үзгәрткәннән соң, газ үткәрү өчен өземтәдә бар да тиешенчә дип әйтергә мөмкин.
Газпром өчен алга таба таләп ителәчәк тагын бер документ кала - ул техник паспорт. Игътибар итәбез, аны лицензияләнгән оешмалар гына ясарга хокуклы. Татарстан Республикасында андыйлар өчәү генә, шуларның берсе - Татарстан Республикасы буенча Роскадастр филиалы.
Һәм инде без филиал хезмәтләре турында сөйли башлагач, билгеләп үтәсе килә, барлык санап үтелгән документлар, эксперт бәяләмәсеннән алып техник паспортка кадәр, Роскадастр белгечләре бер генә юл әзерлиләр, аның кысаларында йортның яраклы булуы һәм бөтен техник документацияне әзерләү өчен эшләр үткәрәчәкләр. Вакыт һәм акча экономиясе ачык күренә.
Өстәвенә, Роскадастр гына хезмәтне арадашчылардан башка турыдан-туры күрсәтә.
- Бакчачылык ширкәтләренә тагын нинди адымнар ясарга кирәк?
Роскадастр
- Коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәт әгъзаларының гомуми җыелышын уздырырга кирәк, анда урнашкан торак йортларны догазификацияләү турында карар кабул ителергә тиеш. Шулай ук коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәтендә газ бүлү челтәрен төзү һәм коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәте карамагындагы газ бүлү челтәрләренә бушлай тоташу өчен гомуми билгеләнештәге җир кишәрлеген түләүсез бирү турындагы мәсьәлә буенча фикер алышырга кирәк.
Шулай ук коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәте чикләрендәге торак йортлар милекчеләре исеменнән (кирәк булганда) газ бүлүнең төзелгән челтәрләренең сак зоналарын билгеләүгә гаризалар бирүгә вәкилне билгеләү турындагы мәсьәләләрне карау өчен карау да кирәк.
Шуны билгеләп үтү мөһим: газ белән тәэмин итү системасының җир асты объектларыннан файдалану өчен, коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәте гомуми кулланыштагы җир кишәрлегеннән файдалану аңа хокукларны рәсмиләштермичә (мондый объектларга хокукларны дәүләт теркәвенә алганнан соң) гамәлгә ашырылырга мөмкин.
Алга таба гариза бирелә һәм торак йортны газ белән тәэмин итү челтәренә техник тоташтыруга шартнамә төзелә. Моны аерым милекчеләр дә, коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәтенең билгеләнгән вәкиле дә алар исеменнән эшли ала.
- Газ белән тәэмин итү челтәренә техник тоташтыруга шартнамә төзү өчен нинди документлар әзерләргә кирәк?
Алсу Сафина
- Техник тоташтыру турында шартнамә төзү турындагы гаризага теркәлә торган документлар Татарстан Росреестрының рәсми сайтында урнаштырылган методик пособиегә күчерелде.
Ситуацион план (мөрәҗәгать итүче төзегән график схема, анда шундый объект урнашкан җир кишәрлеге чикләре һәм капиталь төзелеш объектын тоташтыруга планлаштырыла торган урнашу күрсәтелгән)
Мөрәҗәгать итүче вәкиленең вәкаләтләрен раслый торган ышанычлылык яисә башка документлар (тоташтыру турындагы гариза мөрәҗәгать итүче вәкиле тарафыннан бирелгән очракта)
Торак йортка мөрәҗәгать итүченең милек хокукы турында бердәм дәүләт күчемсез милек реестрыннан өземтә
Гариза бирүченең торак йорты урнашкан җир кишәрлегенә хокуклар турында бердәм дәүләт күчемсез милек реестрыннан өземтә
Гомуми җыелыш беркетмәсе.
- Алсу Шамилевна, тагын бер мөһим сорау. коммерцияле булмаган бакчачылык ширкәтендә торак йортларны бушлай догазификацияләү сроклары турында нәрсә билгеле? Бу дәүләт программасы ничә ел дәвамында гамәлдә булачак?
- 2022 елның декабрендә премьер-министр Михаил Мишустин торак пунктларны догазификацияләү программасы сроксыз булды дигән карарга кул куйды.
Шулай ук әлеге ширкәтләрнең тулы исемлеге Татарстан Росреестрының рәсми сайтында урнаштырылган. Шулай булгач, теләге булган һәркем аның белән таныша ала.