Татарстан Росреестры җир кишәрлекләренә хокук ияләренең бурычларын аңлатты

Татарстан Росреестрында торак пунктлар чикләрендә урнашкан җир кишәрлекләрен, бакча һәм яшелчә җир кишәрлекләрен үзләштерү өчен өч еллык срокны билгеләүче закон (307-ФЗ номерлы) үз көченә керүгә бәйле рәвештә гражданнарда барлыкка килә торган мәсьәләләргә багышланган кайнар линия узды.Сезнең игътибарга иң популяр сорауларны сайлап алуны тәкъдим итәбез. Аларга дәүләт җир күзәтчелеге, геодезия һәм картография бүлеге башлыгы урынбасары Адель Хаҗиева җавап бирде.

- Миңа Кукмара районында торак йорт белән җир мирас итеп калды. Йорт яшәү өчен яраклы, әмма минем анда яшәргә һәм йорт яны кишәрлегеннән файдаланырга мөмкинлегем юк. Җиремне тартып алмасыннар өчен нинди шартлар үтәргә кирәк?

- Җир кишәрлеген максатчан билгеләнеше һәм рөхсәт ителгәнчә файдалану өчен яраксыз хәлгә китермәү өчен сезгә, хокуклары гына түгел, бурычлары да булган милекче буларак, түбә, стена, тәрәзә яисә тәрәзә пыялалары җимерелмәсен өчен кирәк. Шулай ук кишәрлекне максатчан билгеләнеш буенча һәм агачлардан, куаклардан рөхсәт ителгән файдалану нигезендә файдалануга комачаулаучылардан азат итәргә кирәк.

- Берничә ел элек перспективалы төзелеш өчен шәхси торак төзелеше  өчен җир кишәрлеге сатып алдык. Кишәрлектән файдаланмау өчен нинди чаралар күрелергә мөмкин һәм күпме вакыт дәвамында? Бүгенге көндә йорт салу өчен акча юк.

- РФ Җир кодексына кертелгән яңалыклар белән җир кишәрлеген максатчан билгеләнеше һәм рөхсәт ителгән файдалануга туры китереп файдалануга керешү бурычы хокук иясендә 2025 елның 1 мартыннан барлыкка килә. Әгәр бу кишәрлекне үзләштерү таләп ителә икән, мондый үзләштерү өчен өч еллык срок шулай ук шушы датадан исәпләнәчәк.

Җир кишәрлеген үзләштерү өчен өч ел вакыт узгач, Росреестр вазыйфаи затлары тарафыннан җир кишәрлекләреннән файдаланмау билгеләре булу-булмавына бәя биреләчәк. Аерым алганда, шәхси торак төзелеше өчен билгеләнгән җир кишәрлеге өчен мондый билгеләр:

- җир кишәрлегенең 50% тан артыграгы максатчан билгеләнеш һәм рөхсәт ителгән файдалануга бәйле булмаган предметлар белән чүпләнү;

- җир кишәрлеге мәйданының 50% тан артыграгы җитештерү һәм куллану калдыклары, шул исәптән каты коммуналь калдыклар белән пычрану һәм күрсәтелгән хәлләр ачыкланганнан соң бер ел дәвамында һәм аннан күбрәк вакыт эчендә алардан азат итү эшләрен башкармау;

- шәхси торак төзелеше өчен билгеләнгән җир кишәрлегендә хокукы теркәлгән 7 ел һәм аннан да күбрәк вакыт дәвамында шәхси торак йортның булмавы (суд тарафыннан җир кишәрлегенең Хокук иясе дәүләт хакимияте органнары, җирле үзидарә органнары яисә инженер-техник тәэмин итү челтәрләрен эксплуатацияләүче затларның гамәлләре яисә гамәл кылмаулары аркасында йорт төзелешен төгәлли алмаган очраклардан тыш) шәхси торак йорт).

Югарыда күрсәтелгән билгеләр ачыкланганда, милекчегә мәҗбүри таләпләрне бозуга юл куймау турында кисәтү игълан ителәчәк. Аларны бетерү буенча чаралар күрелмәгән очракта, тикшерү үткәреләчәк һәм, хокук бозуларны бетерү өчен акыллы сроклар күрсәтеп, үтәлү өчен мәҗбүри күрсәтмә биреләчәк. Әгәр Хокук иясе хокук бозуларны бетермәсә, РФ КоАП 19.5 маддәсенең 25 өлеше буенча эш кузгатыла һәм карау өчен судка җибәрелә. Росреестр хокук бозуны бетерү срогы тәмамланганнан соң 30 көн эчендә мондый хәл турында вәкаләтле дәүләт хакимияте органына яисә җирле үзидарә органына хәбәр итә. Аннары алар җир кишәрлеген тиешенчә файдаланмау сәбәпле тартып алу һәм аны гавами сатулардан сату турындагы таләп белән судка мөрәҗәгать итә алалар.

-шәхси торак төзелеше өчен күп балалы гаиләләргә бүлеп бирелгән кишәрлек сатып алдык. Ләкин анда керү юллары юк, шуңа күрә без әлегә үз кишәрлегебездән файдалана алмыйбыз. Тикшерүләр үткәргәндә бу хәл исәпкә алынырмы? Юл салу өчен безгә кая барырга? Кишәрлек Олы Дәрвишләр бистәсендә урнашкан.

- РФ Хөкүмәтенең 2025 елның 31 маендагы 826 номерлы карарының 3 пункты нигезендә, әлеге карар белән расланган торак пунктлар җирләре составындагы җир кишәрлекләреннән, бакча җир кишәрлекләреннән һәм яшелчә җир кишәрлекләреннән файдаланмау билгеләре, әгәр суд акты яки вәкаләтле орган акты нигезендә җир кишәрлегеннән файдалануга арест салынган булса,  шулай ук вакыт дәвамында җир кишәрлеге стихияле бәла-казалар аркасында яки мондый файдалануны булдырмый торган башка хәлләр аркасында максатчан билгеләнеше буенча файдаланыла алмаган очракта.

Җирлек торак пунктлары чикләрендәге җирле әһәмияттәге автомобиль юлларына карата юл эшчәнлеге һәм аларда юл хәрәкәте иминлеген тәэмин итү «Россия Федерациясендә җирле үзидарә оештыруның гомуми принциплары турында»2003 елның 6 октябрендәге 131-ФЗ номерлы   Федераль закон нигезендә җирле әһәмияттәге мәсьәләләргә керә. Шуңа бәйле рәвештә Сезгә Казан шәһәре муниципаль берәмлеге Башкарма комитетына мөрәҗәгать итәргә киңәш итәбез.

Контроль (күзәтчелек) чаралары  уздырганда җир кишәрлегенә керү юлларының булмавы дәүләт җир күзәтчелеге органы тарафыннан исәпкә алыначак.

- Күрше җир кишәрлекләренең һәм анда урнашкан торак йортларның бер өлеше үсемлекләр белән капланган. Минем кишәрлектә агач хуҗалык корылмалары һәм торак йорт бар. Чиктәш кишәрлектә янгын чыккан очракта янгынның миңа караган корылмаларга таралу куркынычы бар. Чиктәш җирдән файдаланучыларга карата нинди чаралар күрергә мөмкин?

- Сез күрсәткән очракта шәхси торак төзелеше өчен билгеләнгән җир кишәрлекләренең бер өлеше тиешенчә файдаланылмый. Бу очракта милекчеләргә кишәрлекләрне максатчан билгеләнештә һәм рөхсәт ителгән файдалануда файдалану өчен яраклы хәлгә китерү буенча чаралар үткәрергә һәм үскән кишәрлекләрне агач-куак үсемлекләреннән азат итәргә кирәк